Saturday, December 11, 2010

Año bisiesto / Leap Year (2010)

Kako umrtviti film do te mere da umesto sažaljenja prema usamljenoj meksičkoj mukici indijanskog porekla koja živi životom "duha" unutar megalopolisa počinjete da osećate želju za iznenadnim zemljotresom koji bi naglo prekinuo film i možda doneo mrvicu neophodnih emocija? Nijedna sledeća prestupna godina mi neće doneti želju za ponovnim gledanjem ovog dela.

Ano bisiesto je jedini film koji sam stigao da gledam na ovogodišnjem Festivalu autorskog filma. Pritom, Michael Rowe (režiser) je bio prisutan nakon projekcije da nas upozna sa pozadinom cele priče vezane za ovaj film. Odatle bi i krenuo sa opisivanjem glavnog razloga zbog čega je u filmskom smislu njegovo ostvarenje impotentno. (Da ne zaboravim da je ovaj film dobitnik Gran prija „Aleksandar Saša Petrović“ za najbolji film Festivala autorskog filma. Kakvi su tek bili ostali filmovi ukoliko je ovo ostvarenje pobedilo?!)

Dakle, Michael nam je priredio jednu tugaljivu pričicu o svom begu iz Australije u Meksiko ne bi li sačuvao svoj pravi talenat za umetnost a ne za televiziju koja mu se otvorila kao primamljiva ponuda?! I onda kreće romansirana biografija o dolasku u Meksiko Siti sa 39 dolara u džepu gde je preživljavao kao nastavnik engleskog i iz očaja nadolazeće 40-te godine počeo užurbano da smišlja scenario koji bi mu omogućio da sa malo para snimi film koji će bar neko da gleda.Sa sve osvrtom na etničku pripadnost glavne glumice (indijanskog porekla) koja je dobila priliku za glavnu ulogu - što je valjda retkost u Meksiku.

Sa ovom pozadinom iz koje je nastao film imam dva problema. Prvi je što nisam poverovao u njegovu romansiranu priču jer mi je delovala nametljivo i marketinški osmišljena prema svim postulatima neshvaćenih autora: odbijanje velike kinte i šanse za uspehom zbog "umetničkih principa", preživljavanje bavljenjem nekim honorarnim poslom (konobarisanje, taksiranje, predavanje jezika), raspad privatnog života (o da, žena ga je napustila dok je snimao film) i, na kraju, autorski uspeh !

Čini mi se da Michael Rowe nije znao da napravi drugačiji film i onda se potrudio da ga "premaže" odgovarajućom "independent" žvakom ne bi li nas ubedio u istinitost svog rada i bar mu na taj način dao neku interesantnost koja mu je izmakla u samoj realizaciji filma.

Drugi problem je vezan za motive nastanka ovog filma. Glavni motiv je želja autora da napravi film. Koji nije skup. Iz te želje i postavljenih ograničenja je naknadno razvijao scenario koji bi se uklopio u minimalni budžet. I onda smo umesto iskrene i izgarajuće debitantske filmske poetike dobili jedno iskalkulisano "autorsko" ostvarenje.

Laura je jedna od milion mnogobrojnih duša koje žive usamljenim i neprimetnim životom unutar ogromne urbane košnice (koju mi ne vidimo jer se skoro celokupna radnja filma odvija u njenom stanu). Indijanskog porekla, bez uočljive inteligencije ili zanimljivih sposobnosti i prosečnog izgleda ona životari radeći honorarno tekstove (od kuće) za par nekih levih novina. Ona duva balončiće, igra se sa olovkom, brije dlake, zuri u komšinicu preko puta i njenog dečka i tako u krug. Monotono snimljeno, sa statičnim kadrovima i bez muzike u pozadini režiser postiže neviđeni osećaj dosade. U prvih pola sata filma pojavljuje se tračak sažaljenja prema Lauri koja je osuđena na besmislene noćne izlaske sa novim "potrošnim" momkom za veče koji ujutro "isparava" i nikad se više ne pojavljuje. Taj osećaj sažaljenja veoma brzo biva ugušen ponavljanjem identičnih prizora. 




Reklamirane "eksplicitne" scene seksa su snimljene kao parenja nosoroga i izazivaju ponovo dosadu (uz osećaj organske neprijatnosti). Nakon upoznavanja sa Arturom kojeg je dovukla sa standardnog noćnog izlaska i otkrivanja S-M sklonosti gde je Arturo uvlači (kao sadista) u seksualno potlačenu ulogu ona počinje da dobija (konačno) bar neku vrstu uzbuđenja. Koje nakon sat vremena filma deluje - dosadno.


Michaelov jednolični prikaz svih događaja (svakodnevnih sitnica, emotivnih raspoloženja i seksualnih scena) ubija mogućnost razvoja emocija prema stanju glavne junakinje ostavljajući je usamljenu sa svojim problemima na vetrometini isprazne i isforsirane minimalne filmske estetike koja čak ne poseduje ni vizuelne kvalitete koji bi nadomestili manjak dramske/emotivne uzbudljivosti.

Umesto da nam kroz radnju i likove suptilno sugeriše osnovne probleme kojima se delo bavi (izolovanost individue unutar gomile - moderna usamljenost, nesposobnost postizanja čvršćih emotivnih odnosa, seks kao sredstvo kompenzacije ne-uzbudljivog života) režiser prenaglašeno, nalik slonu u staklarskoj radnji, banalno insistira na prikazivanju monotonije i dosade kroz monoton i dosadan pristup snimanju.

Dogma je odavno osmišljena. Ovakav tip autorskih filmova smo već gledali milion puta. Ni na jednom emotivnom i intelektualnom planu ovo ostvarenje me nije dotaklo (osim na planu razmišljanja o napuštanju projekcije). Čak ni kraj nije nasilan i krvav (kao što je mogao biti) već je tunjavo ugušen u kontemplaciji "sledeće prestupne godine, kada je godišnjica smrti Laurinog oca, je sledeća prilika za bekstvo iz monotonije, u smrt ili već nešto drugo". Bar će solidna indijanska glumica Monica del Carmen dobiti priliku za novu glavnu ulogu nakon ovog nagrađivanog autorskog filma. Nadam se, u nekom uzbudljivijem ostvarenju.

No comments:

Post a Comment

PRIčE iz JUžNOG POTOKA

GaYda Mario

My photo
svakom keru je potreban kerovođa

Čitaoci